Inhalatieallergie

Inleiding

Allergie waar de neus bij betrokken is, noemen wij inhalatieallergie. Allergische klachten van de neus ontstaan als een allergeen via de neus (inhaleren) naar binnenkomt. Wij spreken ook van neusallergie. Het veroorzakende allergeen noemen wij dan een inhalatieallergeen.

Luchtwegallergie

Bij een inhalatie allergie reageert het afweersysteem abnormaal op blootstelling aan bepaalde stoffen in de lucht (‘inhalatie allergenen’). Het gaat hierbij om stoffen die in beginsel onschadelijk zijn, zoals stuifmeel van grassen en bomen, (de uitwerpselen van de) huisstofmijt of huidschilfers van (huis)dieren. Wanneer deze stoffen in contact komen met de slijmvliezen van de ogen of de neus bij een allergisch persoon, kunnen diverse klachten ontstaan. Veelgehoorde symptomen zijn: rode, tranende of jeukende ogen en een verstopte neus, loopneus of niesbuien. Daarnaast kunnen er klachten optreden van benauwdheid, een piepende ademhaling of hoesten na inademing van inhalatie allergenen, ook wel bekend als allergisch astma. In ernstige gevallen kunnen mensen zich zelfs langdurig algeheel ziek voelen, waarbij ook temperatuursverhoging kan optreden. Vandaar ook de naam ‘hooikoorts’.

Hoe ontstaat een inhalatie allergie?

Een inhalatie allergie ontstaat doordat – bij personen die hier gevoelig voor zijn – het afweersysteem allergische antistoffen (IgE) gaat aanmaken tegen onschuldige stoffen. Deze antistoffen zijn anders dan de reguliere antistoffen die worden gevormd bij de afweer tegen bacteriën en virussen. IgE-antistoffen zijn in staat om één soort allergeen specifiek te herkennen. In medische termen spreken we ook wel over sensibilisatie (‘gevoelig gemaakt worden’). Het is ook mogelijk om IgE-antistoffen te vormen tegen meerdere soorten inhalatie allergenen tegelijkertijd (‘multisensibilisatie’). Met bloed- of huidtesten kan sensibilisatie voor specifieke inhalatie allergenen worden aangetoond.

Wanneer een persoon wordt blootgesteld aan een allergeen waarvoor hij/zij is gesensibiliseerd, kan een allergische reactie optreden. Bij allergische reacties spelen de zogeheten mestcellen een belangrijke rol. Deze cellen komen bij iedereen voor in de huid, slijmvliezen, de longen en het maagdarmkanaal. Allergische antistoffen (IgE) kunnen binden aan het celoppervlak van de mestcel. Wanneer iemand vervolgens wordt blootgesteld aan het allergeen waarvoor hij/zij allergisch is, treedt herkenning op en wordt de mestcel geactiveerd. Hierbij komen verschillende stoffen vrij, waaronder histamine, die verantwoordelijk zijn voor de symptomen die optreden bij allergie (zie ook op gezondheidsnet.nl).

Welke factoren zijn van invloed?

Inhalatie allergieën komen vaker voor in bepaalde families. Genetische aanleg speelt dan ook een rol bij het verhogen van de gevoeligheid voor allergenen en het risico op het ontwikkelen van allergische reacties. Daarnaast zijn ook omgevingsfactoren een belangrijke factor bij het ontwikkelen van een allergie.
Een van de meest besproken theorieën over hoe omgevingsfactoren van invloed zijn op het ontwikkelen van allergie is de hygiënehypothese. Deze theorie stelt dat onze moderne, hygiënische levensstijl het afweersysteem niet voldoende stimuleert in de kindertijd. Hierdoor kan het afweersysteem overactief reageren op onschadelijke stoffen en allergische reacties veroorzaken. Het gebrek aan blootstelling aan bacteriën en parasieten in een vroeg stadium van het leven zou de ontwikkeling van het afweersysteem kunnen beïnvloeden.
Naast de sterk verbeterde hygiëne, zou ook het veelvuldige gebruik van detergentia, zoals afwasmiddel en zeepproducten, van invloed kunnen zijn op het ontstaan van allergieën. Detergentia maken dat de beschermende vetlaag van de huid beschadigd raakt. De huid droogt hierdoor gemakkelijker uit en wordt meer doorlaatbaar voor stoffen van buitenaf. Wanneer het afweersysteem deze stoffen via de huid gepresenteerd krijgt, kan dit de ontwikkeling van een allergie in de hand werken. Daarnaast kunnen factoren zoals luchtvervuiling, rook en levensstijlkeuzes het risico op ontstaan van allergieën beïnvloeden.
Een andere (opkomende) theorie suggereert dat veranderingen in de darmflora, de verzameling bacteriën en micro-organismen in onze darmen, een rol kunnen spelen bij het ontstaan van allergieën. Een gezonde darmflora (‘microbioom’) speelt een cruciale rol bij het reguleren van het afweersysteem. Onevenwichtigheden in de darmflora, bijvoorbeeld als gevolg van antibiotica of een deficiënt dieet, kunnen leiden tot een ontregelde afweerreactie en een verhoogd risico op het ontstaan van allergieën.

Klachten

De klachten van inhalatieallergie kunnen zijn:

• neusverstopping
• loopneus
• niesen/niezen in niesbuien en
• jeukende neus.

Maar daarnaast ook nog:

• jeukende ogen en gehemelte
• rode tranende ogen
• benauwdheid en
• vermoeidheid.

Allergie kan een huisarts of specialist vaststellen met onderzoek.

Meer informatie

In een Persbericht uit 2023 is een heel goed overzicht te vinden over inhalatieallergie en is gedeeltelijk in deze teksten verwerkt.

Behandeling van allergie

Tenslotte: er zijn veel patiënten met een inhalatieallergie die niet een optimale behandeling krijgen. Zij zouden daar wel baat bij kunnen hebben.
De behandeling bestaat uit grofweg drie mogelijkheden (klik op een tegel voor de keuzemogelijkheden):

Huisarts

Bespreek met je (huis)arts wat je zou willen en geef aan dat je een betere behandeling wil.
Omdat KNO-artsen de gehele neus behandelen, is het raadzaam naar een KNO-arts te verwijzen.

Je kunt gebruik maken van een register met KNO-artsen geïnteresseerd in inhalatieallergie (ev. gesorteerd op naam).