​Baby verkouden: wat kun je doen?​

Consumentenbond.nl – 26-3-2019

Hoesten, een verstopte neus en koorts: als je kind verkouden is, kan het behoorlijk ziek zijn. Er zijn middelen tegen, zoals neusdruppels en balsem, maar voor baby’s en kinderen tot 2 jaar zijn die soms gevaarlijk. Lees hier wat je wél tegen die verkoudheid kunt doen, en wanneer je naar de dokter moet.

Verkoudheid: wat is er aan de hand?

Is je kind verkouden, dan is het slijmvlies van zijn neus en vaak ook zijn keel ontstoken. Gevolg: een verstopte snotneus, niezen, hoesten, keelpijn en soms ook koorts.

Ben je zelf verkouden, dan kunnen je bijholten ontstoken zijn – dat zijn de holten in het bot links en rechts van je neus, en in je voorhoofd. Bij kinderen komt dat zelden voor omdat de holten nog niet (goed) ontwikkeld zijn.

Waarom is mijn kind steeds verkouden?

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Er zijn heel veel verschillende verkoudheidsvirussen. Als je zo’n virus een keer gehad hebt, bouw je weerstand op. Baby’s en kinderen zijn natuurlijk nog maar weinig virussen tegengekomen. Daarom worden ze ziek van meer virussen dan een volwassene. Je kind kan zo gemakkelijk 10 keer per jaar verkouden zijn. Dat is volkomen normaal.

Dit kun je doen tegen verkoudheid

Er zijn geen medicijnen die werken tegen het virus; een verkoudheid moet vanzelf overgaan. Je kunt wel verschillende dingen doen om je kind zich beter te laten voelen.

Neusdruppels of neusspray

Neusdruppels of neusspray kunnen helpen bij een verstopte neus. Er zijn 2 soorten: de ene bevat alleen zout water. Dat verdunt het taaie slijm waardoor het makkelijker vrijkomt. In de andere zit een medicijn, meestal xylometazoline (soms oxymetazoline of tramazoline), dat ervoor zorgt dat het slijmvlies slinkt.

  • Voor kinderen jonger dan 2 jaar is xylometazoline niet geschikt: ze kunnen zeldzame maar ernstige bijwerkingen krijgen. In bijzondere gevallen kan een arts een uitzondering maken en toch een sterk verdunde variant voorschrijven.
  • Bij kinderen tussen 2 en 6 jaar heeft een zoutoplossing de voorkeur. Geeft de verstopte neus veel klachten en helpt het zoute water onvoldoende, dan kun je eventueel een spray gebruiken met 0,05% xylometazoline, speciaal voor kinderen tussen 2 en 6 jaar.
  • Voor dit medicijn geldt altijd: gebruik het maximaal 7 dagen. 

In het algemeen vinden kinderen het niet prettig iets in hun neus te krijgen, maar druppels vinden ze vaak minder vervelend dan een spray. Doe een paar druppeltjes in ieder neusgat iedere keer voor het slapen. Als het nodig is, kun je vaker op een dag druppelen met de zoutoplossing. Dat kan geen kwaad.

Ademweg vrijmaken

Omdat kleine kinderen hun neus nog niet kunnen snuiten, zijn er apparaatjes te koop die de ademweg vrij kunnen maken: van simpele neuspeertjes van een paar euro waarmee je het neusje van je baby ‘uitzuigt’ tot de elektrische Tomydoo neussnuiter van Béaba.

De wetenschappelijke vereniging van KNO-artsen, die we om een oordeel vroegen over die laatste neussnuiter, laat weten geen ervaring te hebben met het apparaat zelf. De artsen adviseren ouders van snotterende kleine kinderen om de neus te spoelen met zout water. ‘Dat is minstens zo effectief en zo goed als gratis.’

Stomen

Stomen kan helpen om je kind vrijer te laten ademen. Dat kun je doen boven een kom met heet water, zonder iets erin. Ingrediënten als menthol kunnen voor jonge kinderen gevaarlijk zijn of irriteren. Pas wel goed op voor verbranding door te hete stoom of door omstoten van de kom. Bij jonge kinderen is stomen af te raden, omdat zij extra risico lopen op verbranding.

Een alternatief voor stomen boven een kom heet water: ga met je kindje in de badkamer zitten en draai de warmwaterkraan open, zodat er stoom in de badkamer komt. Blijf bijvoorbeeld 10 minuten zitten terwijl je samen de stoom inademt. 

Houd je kind goed in de gaten en stop altijd meteen met stomen als je merkt dat je kind er benauwd van wordt, of zich niet prettig voelt.

Verkoudheidsbalsem

Je mag verkoudheidsbalsem met menthol, zoals die van Dampo of Luuf, nooit gebruiken bij kinderen onder de 2 jaar. Zij kunnen er in het ergste geval een ademstilstand van krijgen. Luuf heeft naast zijn gewone balsem en die voor kinderen een speciale zalf voor baby’s, die gebruikt kan worden voor kinderen vanaf 6 maanden tot 3 jaar. Daarin zit geen menthol, maar wel eucalyptus, kamfer en marjoraan.

Omdat kleine kinderen extra gevoelig op deze aromatische stoffen kunnen reageren en de werking niet is bewezen, vinden wij ook een balsem zonder menthol geen aanrader.

Vieze oogjes schoonmaken

Het losweken en schoonmaken van een dichtgeplakt oogje (vaak snotoogje of prutoogje genoemd) kun je simpel doen met een schoon watje met kraanwater.

Hoofdeind van het bed hoger zetten

Leg bijvoorbeeld twee dikke boeken onder de voorste poten van het ledikant of bed. De theorie is dat het slijm van de neus wat makkelijker naar de keel loopt als je kind een beetje schuin ligt.

Een gesneden ui op de kamer

Dit zou helpen om vrijer te ademen. Let op: de uiengeur prikkelt de slijmvliezen. Als je merkt dat je kind het niet prettig vindt, of er juist benauwder van wordt, haal de ui dan weg.

Alarmsignalen

Een verkoudheid is meestal onschuldig, maar wees zeker bij kleine kinderen bedacht op alarmsignalen. Is je baby jonger dan 3 maanden? Bel bij koorts altijd meteen de huisarts.

Het Nederlands Huisartsen Genootschap adviseert verder om de dokter te bellen bij:

  • benauwdheid;
  • piepende ademhaling;
  • sufheid;
  • slecht drinken (minder dan de helft van normaal);
  • koorts: als je kind langer dan 3 dagen een temperatuur boven de 38 graden Celsius heeft, of als je kind koorts heeft gehad en na enkele dagen opnieuw koorts krijgt.

Heeft je kind andere symptomen en ben je ongerust? Bel dan altijd de dokter!

Neus.nu wordt (zonder contentbeïnvloeding) mede mogelijk gemaakt door:

NeilMedNederland | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Rhino Horn | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Hikos | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
NeilMedNederland | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
HAL -banner | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Smith&Nephew | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Viatris | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Novartis | Neus.nu | Platform van KNO-artsen