Schimmels in je neus: hoe ze achter allergieën en astma kunnen zitten

Scientias.nl – 17-12-2024

Als je last hebt van allergieën die niezen, verstopping en een loopneus veroorzaken, kan de oorzaak zich letterlijk onder je neus bevinden. Een nieuw onderzoek heeft aangetoond dat mensen met allergische rhinitis en astma een unieke mix van schimmels in hun neusholtes hebben die verschilt van die van gezonde mensen.

De bevindingen, gepubliceerd in Frontiers in Microbiology, bieden nieuwe aanwijzingen over de rol van schimmels bij chronische luchtwegaandoeningen en wijzen in de richting van mogelijke toekomstige behandelingen.

De verborgen wereld in je neus

Allergische rhinitis, vaak hooikoorts genoemd, is een veel voorkomende aandoening waar miljoenen mensen wereldwijd last van hebben. Alleen al in Portugal, waar het onderzoek is uitgevoerd, lijdt bijna een kwart van de volwassenen eraan en het gaat vaak samen met astma. Bij beide aandoeningen is er sprake van ontsteking van de luchtwegen, met symptomen als niezen, neusverstopping en kortademigheid. Ondanks dat deze aandoeningen zo wijdverspreid zijn, worden de precieze oorzaken nog steeds niet volledig begrepen.

Terwijl veel studies bacteriën in de neus hebben onderzocht, richtte dit onderzoek zich op schimmels – micro-organismen die deel uitmaken van het minder bekende “mycobioom“. Met behulp van DNA-sequentietechnologie vergeleken de onderzoekers de nasale schimmelgemeenschappen van patiënten met allergische rhinitis, astma en patiënten met beide aandoeningen met gezonde mensen.

Het team verzamelde monsters van meer dan 300 deelnemers, voornamelijk kinderen en jongvolwassenen, door een uitstrijkje te maken van hun neus. “We toonden aan dat monsters van allergische rhinitis een significant hogere schimmeldiversiteit en een andere structuur van de schimmelgemeenschap vertoonden in vergelijking met die van gezonde mensen,” zegt Dr. Luís Delgado, een van de auteurs van het onderzoek aan de Universiteit van Porto.

Meer schimmels, meer problemen?

De onderzoekers identificeerden twee dominante schimmelfamilies in alle monsters: Ascomycoten en Basidiomycoten. Binnen deze families vielen 14 schimmelgeslachten op, waaronder Cladosporium, Wallemia, Alternaria en Rhodotorula. Hoewel deze schimmels zowel bij gezonde als zieke deelnemers aanwezig waren, verschilden hun verhoudingen enorm. Gezonde mensen hadden bijvoorbeeld meer Malassezia, een veel voorkomende huidschimmel (of eigenlijk een gist), terwijl allergische rhinitis- en astmapatiënten meer schimmels zoals Alternaria en Cladosporium hadden, waarvan bekend is dat ze allergieën veroorzaken bij daarvoor gevoelige personen.

Interessant genoeg vertoonden patiënten met zowel allergische rhinitis als astma complexere schimmelinteracties dan mensen met alleen allergische rhinitis of gezonde deelnemers. Met behulp van netwerkanalyse ontdekten de wetenschappers dat schimmelgemeenschappen in de neus van ARAS-patiënten meer met elkaar verbonden waren, wat erop lijkt te wijzen dat deze veranderingen de lokale immuunomgeving kunnen beïnvloeden.

Een opmerking over de astmagroep

Een uitdaging in dit onderzoek was het kleine aantal deelnemers in de groep met alleen astma (slechts 12 personen). Hoewel de onderzoekers toch significante verschillen ontdekten in schimmeldiversiteit en -samenstelling, waarschuwen ze dat de bevindingen met betrekking tot deze groep voorzichtig geïnterpreteerd moeten worden. Grotere studies in de moeten zullen helpen om deze resultaten te bevestigen en ervoor te zorgen dat ze breed van toepassing zijn op astmapatiënten.

Schimmels en ziekte: Een nieuw therapeutisch doelwit?

De onderzoekers identificeerden niet alleen de schimmels, maar onderzochten ook hun functie door de metabolische routes te analyseren die geassocieerd worden met het nasale mycobioom. Een metabolische route of reactiepad bestaat uit opeenvolgende biochemische reacties in een levende cel. Een van de bevindingen was de overvloed aan metabolische routes die verband houden met de biosynthese van 5-aminoimidazole ribonucleotide (AIR) bij patiënten met allergische rhinitis en astma. AIR is een belangrijke bouwsteen voor DNA en RNA en is gekoppeld aan het purinemetabolisme, belangrijk voor celgroei en energieproductie. In plantschimmels wordt AIR in verband gebracht met schimmelinfecties, wat leidt tot vragen over de rol ervan in menselijke luchtwegaandoeningen.

De nieuwe kennis leidt mogelijk tot nieuwe behandelingen of diagnostiek als verder onderzoek bevestigt dat de biosynthese van AIR een rol speelt bij luchtwegontsteking.

Wat betekent dit voor mensen met allergieën?

Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, waarschuwen de auteurs dat er meer onderzoek nodig is. Het onderzoek was cross-sectioneel, wat betekent dat het een momentopname gaf van de schimmelgemeenschappen op één moment in de tijd. Toekomstige longitudinale studies, of meerdere keren onderzoek doen met dezelfde proefpersonen, zijn nodig om te bepalen of bepaalde schimmels allergische aandoeningen veroorzaken of er slechts een gevolg van zijn.

Bovendien hield het onderzoek geen rekening met andere patiëntspecifieke factoren, zoals de ernst van de symptomen of de behandelingsgeschiedenis, die het nasale mycobioom zouden kunnen beïnvloeden.

Een stap dichter bij oplossingen

Deze studie betekent een stap voorwaarts in het begrijpen van de relatie tussen het nasale mycobioom en chronische luchtwegaandoeningen zoals allergische rhinitis en astma. Door de schimmelgemeenschappen bij allergiepatiënten bloot te leggen, opent het onderzoek nieuwe wegen voor het diagnosticeren en behandelen van deze aandoeningen.

Voorlopig blijven de schimmels in je neus misschien verborgen, maar ze zijn zeker niet onbelangrijk. Met verder onderzoek zouden deze kleine organismen de sleutel kunnen zijn tot het verlichten van de snotneuzen en het verbeteren van het leven van miljoenen allergiepatiënten over de hele wereld.

Neus.nu wordt (zonder contentbeïnvloeding) mede mogelijk gemaakt door:

MediSense.nl | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
NeilMedNederland | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Hikos | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Rhino Horn | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Viatris | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
HAL -banner | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
NeilMedNederland | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Smith&Nephew | Neus.nu | Platform van KNO-artsen